Bedrijfswagens | Hoge prijzen, beperkt aanbod
Steeds meer steden in steeds meer landen voeren milieuzones in. De meest toekomstbestendige manier voor bedrijven om deze steden zonder forse kostenpost nog binnen te komen met hun voertuigen, is elektrische aandrijving. Daar doet zich een beperking voor, want lichte bedrijfsauto’s mogen maximaal 3.500 kilo wegen. Daardoor blijft het nuttig laadvermogen begrensd. Elektrische varianten missen de dieselmotor, versnellingsbak en nog wat componenten, maar gaan gebukt onder zware accupakketten.
Hierbij geldt: hoe meer actieradius, hoe zwaarder het accupakket. Dit dwingt tot compromissen. Zo heeft Ford een plug-in hybrid (PHEV) versie van de Transit Custom ontwikkeld. Deze heeft een 1.0 l EcoBoost benzinemotor (bereik: 500 km) en een elektromotor (48 km). Desondanks mag hij 1.000 kg laden. Bij de marktintroductie in november wordt de prijs bekendgemaakt. Volkswagen heeft een vergelijkbare uitvoering aangekondigd van de Transporter 7, maar die komt pas in 2021.
Middengroep
Ford en VW hebben daarmee een oplossing voor een probleem waar alle merken mee kampen: de bestelauto’s van nu zijn nu eenmaal ontwikkeld met een verbrandingsmotor als krachtbron. Ombouwen levert hoofdbrekens op met betrekking tot het gewicht en het wegwerken van de accu’s, en dat drijft uiteindelijk ook de prijzen op.
De bestelauto’s van nu zijn nu eenmaal ontwikkeld met een verbrandingsmotor als krachtbron.
Vanwege de laatste twee argumenten heeft Mercedes bij de elektrische Vito daarom voor een beperkte actieradius gekozen van maximaal 150 kilometer. Snelladen is niet mogelijk, terwijl dit bij veel andere bestelauto’s wel een optie is. De lange versie van de e-Vito heeft een laadvermogen van 1.045 kg en is te koop voor € 46.720, inclusief vier jaar onderhoud. Volgens MB volstaat 150 kilometer voor driekwart van de Nederlandse bestelauto’s in dit formaat. Volgens onderzoek door EVO Fenedex rijden die gemiddeld maar 120 kilometer per drie dagen.
De enigszins Spartaanse StreetScooter, ooit ontwikkeld door de Duitse posterijen, kan tot 905 kg vervoeren bij een actieradius van 160 km. Importeur Bluekens EV vraagt € 45.450 voor de Work L Box-uitvoering. In totaal rijden er 425 Streetscooters over de Nederlandse wegen. Van de Citroën Jumpy en de Peugeot Expert zijn voor 2020 elektrische modellen aangekondigd.
Maatje groter
In het grotere bedrijfswagensegment bieden Volkswagen en MAN voor 70.428 euro een elektrische versie van de Crafter Highline/TGE aan. Een bijzonder comfortabele auto met circa 150 km bereik en 1.059 kg laadvermogen. Acht jaar onderhoud is bij de prijs inbegrepen, waarmee de fabrikant zijn vertrouwen in de elektrotechniek demonstreert.
In dit formaat heeft Renault de Master Z.E. Laadvermogen: maximaal 1.200 kg, actieradius 120 km. Prijzen vanaf € 60.300. Van elke Europese Master wordt er één op de drie in Nederland verkocht, met een voorlopig totaal van 75 stuks. Fiat komt in 2020 met een elektrische uitvoering van de Ducato. Die wordt leverbaar met keuze uit twee accupakketten (220/360 km) en heeft een laadvermogen van maximaal 1.950 kg. De prijs komt vermoedelijk rond de 75.000 euro uit. Ford introduceert de grote elektrische Transit in 2021. Details zijn nog niet bekend. Bedrijfsautodealer Truckland verkoopt de Maxus EV80. Het is een Chinees concept (SAIC) op basis van een oud Brits ontwerp (LDV), maar dan uitgerust met een elektromotor die de voorwielen aandrijft. Laadvermogen 905 kg, actieradius circa 200 km. Vanaf € 50.500.
Mercedes brengt de eSprinter in 2020 uit met een 55 kWh accupakket en actieradius van circa 150 km bij een laadvermogen van 900 kg. Kiest de klant voor drie ‘stacks’ van 41 kWh, dan is het bereik zo’n 115 km bij 1.040 kg laadvermogen. Momenteel testen Nederlandse bedrijven een dozijn exemplaren van de Fuso eCanter. Die zou circa € 82.000 kosten, maar is alleen op leasebasis verkrijgbaar. Hij heeft een gvw van 7.500 kg, komt 100 km ver en mag 3.500 kg vervoeren. In 2020 wordt hij leverbaar met modulaire accupakketten.
De elektrische Iveco Daily is een buitenbeentje, want de lichte 2.450 kg-versie mag 1.750 kilo vervoeren maar kost € 132.000; de vijftonner is goed voor 2.500 kg en kost slechts 1.210 euro méér. De actieradius is 130 km met twee accupakketten; met een derde komt er 50 km bij. Van verkoopaantallen is nauwelijks sprake; de nadruk ligt bij Iveco duidelijk op (bio-)gasmotoren.
TCO niet mals
Bij het berekenen van de TCO voor een bestelauto is de restwaardefactor nog vrij onzeker. Duidelijk is wel dat de levensduur van de techniek – waaronder de kostbare accu’s – bij de grote merken geen problemen oplevert: acht jaar of meer is zeker haalbaar. Aan de andere kant gaan de ontwikkelingen snel. De komende jaren verschijnen er nieuwe modellen en de actieradius daarvan neemt toe. De huidige generatie e-bestellers veroudert snel en dat kan de restwaarde drukken. Positief is dat de vraag naar gebruikte elektrische voertuigen stijgt omdat niet iedereen een nieuwe auto kan of wil betalen.
Elektrische voertuigen hebben veel minder servicegevoelige onderdelen, waardoor het onderhoud veel goedkoper is dan bij auto’s met een verbrandingsmotor. Hetzelfde geldt voor de energiekosten: stroom kost minder dan diesel of benzine. Ook zijn ze vrijgesteld van motorrijtuigenbelasting (mrb). Voor hybride bestelauto’s geldt dit overigens niet. Tot eind 2019 is de bijtelling voor privégebruik nog 4 procent; met ingang van 2020 wordt dit 8 procent.
Een kostenpost sterk uiteenloopt, is die voor de laadinfrastructuur. Hij is onder andere afhankelijk van de capaciteitseisen, de bebouwing (nieuw of bestaand) en de tarieven van de energieleverancier. Sommige gemeentes hebben subsidiepotjes; het Rijk stimuleert met Vamil- en MIA-regelingen.
Licht en compact
Renault komt in 2020 met de nieuwe Kangoo, maar laat hierover nog niets los. De huidige is er vanaf € 28.365 (inclusief accu’s). Actieradius tot 200 km, laadvermogen 650 kg. In 2018 en 2019 (YTD) zijn er 382 verkocht. De nagenoeg identieke Citan van Mercedes-Benz wordt in 2020 voor het eerst ook in een elektrische uitvoering leverbaar.
Citroën heeft sinds begin 2018 35 stuks van de elektrische Berlingo verkocht, Peugeot zette 75 stuks van zijn evenknie weg, de Partner (beide YTD). Ze komen 170 km ver en zijn er in twee lengtematen. Laadvermogen: 695 kg lading, prijs: 24.655, c.q. 23.715 euro. Opel en Toyota volgen in 2020 met hun PSA-varianten, de elektrische Combo en ProAce. Net als Renault kwam ook Nissan al vroeg met een elektrische bestelauto, de e-NV200. Die wordt aangeboden vanaf € 31.620. Actieradius 200 km, laadvermogen 760 kg. Verkoopcijfers: 500 in 2018, naar verwachting evenveel in 2019.
Naast de bekende merken leveren fabrikanten uit landen zoals Italië en China kleine elektrische bestelwagens. Vaak zijn dit eenvoudige voertuigen met weinig comfort en beperkte mogelijkheden, maar ook met relatief bescheiden prijzen. Verder zijn er bedrijven die bestelwagens ombouwen naar elektrische tractie. Volkswagen maakt gebruik van ABT e-Line om de Caddy en Transporter te laten ombouwen. De ABT e-Caddy mag 635 kg vervoeren en haalt 220 km op één acculading. Bij de ABT e-Transporter is dit, afhankelijk van het accupakket, 200 tot 400 km. Met één pakket is het laadvermogen maximaal 1.190 kg, met twee stuks 695 kg. Marktintroductie volgt in 2020.
Extra gewicht
De Europese Commissie heeft het maximaal toegelaten gewicht van elektrische bestelauto’s tot 4.250 kg verhoogd om de acceptatie te stimuleren. Sinds 1 mei mogen ook in Nederland houders van rijbewijs B hiermee de weg op. Met de TGE levert MAN als een van de weinige grote merken een e-besteller die deze extra ruimte daadwerkelijk benut. “Maar er is weinig animo voor omdat de ontheffingsregeling voor het rijbewijs slechts vijf jaar van kracht blijft”, zegt productmanager Ivar ten Tuijnte van MAN Truck & Bus. Wat er daarna gebeurt, weet niemand. Voor de elektrische Iveco Daily is hoe dan ook rijbewijs C1 vereist. Ook een digitale tachograaf is verplicht op deze lichte truck.
