Thema Duurzaamheid | Drempels om te delen
Mede door de lockdown en het advies om niet te reizen, stonden de meeste leaseauto’s vorig jaar – en begin dit jaar – vooral stil. Terwijl de leasekosten doorlopen. De verwachting is dat het verkeer na de lockdown weer toeneemt, maar nooit meer wordt zoals het was omdat mensen meer thuis blijven werken. Dat doet de toch al beperkte bezettingsgraad van menig leaseauto geen goed. De oplossing? Deelauto’s in plaats van nieuwe leaseregelingen, en de huidige leasevloot ‘deelbaar maken’. Althans, dat is de oplossing van de deelautobedrijven. De grootste drempel is echter de medewerker: wil die zijn leaseauto als poolauto inzetten? Of zelfs zijn auto inleveren voor een mobiliteitsbudget, inclusief deelauto-optie? De eerste stap op weg naar autodelen is volgens Jos Hollestelle, directeur adviesbureau Syndesmo, dat de wagenparkbeheerder goed kijkt naar het reisgedrag van zijn medewerkers. “Aan de hand van een reisprofiel is het mogelijk om de zakelijke ritten te analyseren. Zijn dat korte reizen of worden er juist veel kilometers gemaakt? En vertrekt de medewerker van kantoor of vanuit huis? Voor een zakelijke leaserijder die op jaarbasis 30 duizend kilometers rijdt is een deelauto geen oplossing, maar voor de medewerker die in een jaar tijd met moeite de 15 duizend haalt wel.”
Mogelijkheden
Bedrijven die overwegen om deelauto’s in hun mobiliteitsmix op te nemen, hebben verschillende mogelijkheden, zegt Hollestelle. “Er zijn concepten die werken met een vast tarief per maand, maar het is ook mogelijk om af te rekenen per kilometer of ritduur. Daarbij kan men kiezen om de bestaande leasevloot te laten voorzien van hardware, waardoor deze auto’s kunnen worden gedeeld, maar er kan ook gekozen voor een provider zoals Greenwheels (dat in 2020 de grens van 2.000 deelauto’s doorbrak, red.) die ook de auto’s levert. Het voordeel daarvan is dat het beheer van de deelauto uitbesteed is. De wagenparkbeheerder heeft dus geen omkijken naar wegenbelasting, verzekeringen enzovoort.” Als er gekozen wordt voor het deelbaar maken van de leasevloot, dan is het volgens Hollestelle zaak om de kosten scherp te stellen. “Houd daarbij ter vergelijking rekening met een gemiddelde reiskostenvergoeding van 0,28 eurocent per kilometer. Een deelauto kost gemiddeld 0,40 eurocent per kilometer, terwijl de leasekosten van een gemiddelde middenklasser 0,49 eurocent per kilometer bedragen. Autodelen levert echter een reductie op van het aantal benodigde parkeerplekken en het bedrijf krijgt grip op de uitstoot van het wagenpark, vooral als dit betekent dat mensen hun eigen auto laten staan.”
Ander mobiliteitsgedrag
Autodelen moet ook tot een verandering in het mobiliteitsgedrag van werknemers leiden, vindt Hollestelle. De leaseauto maakt namelijk in veel gevallen deel uit van de arbeidsvoorwaarden. “Met behulp van een mobiliteitsbudget als alternatief voor de leaseauto kun je daarin sturen. Zo is het mogelijk om de zakelijke rijder te verleiden tot de overstap naar een slimme mobiliteitsvoorziening, zoals de deelauto. In combinatie met een mobiliteitspas creëer je toegang tot mobiliteit, omdat het gebruik van een deelauto wordt aangevuld met een OV-abonnement. Zo krijgt de werknemer toegang tot het OV, de OV-fiets en mogelijk andere deeloplossingen. Gecombineerd met deelauto’s op locatie geef je zo medewerkers dus toegang tot een heel breed palet aan reismogelijkheden.”
Meerdere gebruikers
Mobiliteitsdienstverlener Wego biedt sinds een half jaar zakelijk autodelen op abonnementsbasis aan voor een vast tarief. Dit is mogelijk met een app, waardoor het bestaande wagenpark deelbaar wordt voor meerdere gebruikers. Via de app kunnen gebruikers de status van de deelauto inzien, de deuren openen en sluiten en reserveren. De mobiliteitsdienstverlener, die niet over een eigen vloot beschikt, bouwt hardware in en verleent toegang tot whitelabel software, waarbij vergrendeling en startblokkering is inbegrepen. Florentijn Aalberts, director business development van Wego, is positief gestemd over de toekomst van zakelijk autodelen. “In het afgelopen jaar hebben wij, ondanks de lockdown, een totale groei in het aantal zakelijk ingezette deelvoertuigen gezien van 25 procent. Het zakelijk autodelen op abonnementsbasis maakt hier een kleine 30 procent van uit. De overige groei bestaat voornamelijk uit samenwerkingen die ontstaan zijn met businesspartners of groot zakelijk voor eigen poolbeheer.” Het abonnement van Wego kost all-in 55 euro per maand met een contractduur van 4 jaar. Bij een kortlopend contract van 1 jaar kost het abonnement 85 euro per maand. Het voordeel van een dergelijk abonnement voor wagenparkbeheerders is volgens Hollestelle tweeledig.
De schadelast gaat omlaag vanwege de extra voertuigcontroles die worden uitgevoerd.
Volgens Hollestelle kan een dergelijk concept toch een besparing opleveren. “Een organisatie bespaart op parkeerkosten, het aantal leaseauto’s kan worden teruggebracht en je maakt een auto beschikbaar voor medewerkers die normaliter per fiets, met het OV reizen of zelf geen auto hebben.” Volgens Aalberts kan autodelen, mits goed uitgezet, een minimale besparing van 20 procent van de kosten op het poolwagenpark en de administratieve handelingen opleveren. “Mede dankzij het eenvoudige proces via de app. Verder gaat de schadelast naar beneden op het poolwagenpark bij bedrijven vanwege de extra voertuigcontroles die worden uitgevoerd. Tot slot krijgt de wagenparkbeheerder een optimale bezettingsgraad, waarbij hij een juiste balans kan creëren tussen eigen vloot en eventueel inhuur.” Volgens Aalberts vormt het gebruik door werknemers de grootste uitdaging bij autodelen. “Het is een kwestie van wennen om een app te gebruiken in plaats van de sleutel bij het openen van de auto. Daarnaast rijdt de auto vaker, waardoor normaliter de kans groter wordt dat er schade gereden wordt. Een verzekeraar houdt hier standaard al rekening mee bij voertuigen die veel kilometers rijden. Dit heeft dan ook geen verdere consequenties voor de premie van de schadeverzekering. Sterker nog, doordat ons platform voornamelijk gebruikt wordt in besloten kring en medewerkers eenvoudig de voertuigstatus kunnen inzien en bijwerken, zien we juist dat de schadelast over algemeen lager uitvalt dan bij voertuigen zonder deeltechniek.”
Hoge ambitie
Volgens Marjolijn Spoorenberg, branchemanager verhuur- en deelautobedrijven bij branchevereniging Bovag, groeit autodelen niet zo hard als verwacht en gehoopt. Dat concludeert zij op basis van cijfers van het dashboard autodelen van kennisplatform CROW-KpVV. In het voorjaar van 2020 waren er in Nederland 64 duizend deelauto’s, op ongeveer 730 duizend deelautogebruikers. Zakelijk zijn er 4.569 deelauto’s en er zijn 3.130 zogenoemde round-trip deelauto’s die op een vaste locatie ingeleverd moeten worden, zoals de deelauto’s van Greenwheels. Hoewel het aantal particuliere gebruikers in 2020 is gegroeid met 42 procent, ligt het voor oktober 2021 gestelde doel van 100 duizend deelauto’s nog ver buiten bereik. Dat doel is gesteld in de Green Deal Autodelen II, waarin verschillende partijen samenwerken aan de verdere ontwikkeling van autodelen. Volgens Florentijn Aalberts van mobiliteitsdienstverlener Wego valt er wel een nuance te plaatsen bij het totaal aantal deelauto’s. “Er zijn naast de professionele deelautoconcepten talloze bedrijven die het leasepark onder werknemers delen via een sleutel bij de receptie en de kilometerstand met pen en papier bijhouden. Ik schat het aantal deelauto’s op een paar 100 duizend auto’s, als die traditionele vorm van autodelen meegerekend wordt.” Ook Spoorenberg ziet wel degelijk een rol weggelegd voor deze vorm van mobiliteit. “Het kost gewoon tijd voordat bedrijven overstag gaan. Zeker in deze tijd. Doordat mensen veel thuiswerken is de behoefte aan een deelauto lager. De kosten gaan voor de baten uit en daardoor is het wel of niet kiezen voor autodelen in deze onzekere tijden een lastige keuze.”
